Αυτομεμψία: το κλειδί της εσωτερικής πληρότητας;

Διάβαζα σήμερα στα 'Έργα ασκητικά' του αββά Δωροθέου για την αυτομεμψία. Που, σε πολύ απλή απόδοση, θα την συνάρμοζα εννοιολογικά με την αποδοχή της παραδοχής ότι 'εγώ φταίω πρώτα'. Δηλαδή, την δυναμική εκείνη προσπάθεια του εντοπισμού των δικών μου σφαλμάτων. Των δικών μου λαθών. Του δικού μου δοκαριού στο μάτι κι όχι την ακίδα στο μάτι του συνανθρώπου μου.

Και σκεφτόμουν: πόσο μεγάλη σχέση έχει αυτή η αυτομεμψία με το ορθόδοξο βίωμα! Πόσο μεγάλη σχέση με το 'ήμαρτον' του ληστή, της πόρνης, του τελώνη και τόσων άλλων ανθρώπων! Που παραδοχή της φθαρτότητάς τους έγινε το εισιτήριό τους για την ατέλειωτη χαρά!

Θεέ μου, μάθε με να μην κρίνω. Να μην κατακρίνω. Να μην πληγώνω με τα λόγια και τα έργα (ή την ανυπαρξία τους) μου τους συνανθρώπους μου. Έλα στην καθημερινότητά μου και μάθε με να πατάσσω το 'εγώ' μου. Βγάλε με από τη φυλακή μου (που μόνος μου έφτιαξα και αυτοεξορίστηκα) και δείξε μου το αναστάσιμο Φως Σου!

Η δύναμη της συγχωρητικότητας και της ταπεινοφροσύνης

Ένα από τα ήρεμα πρωινά στο γραφείο μου συνέχισα να μελετώ το βιβλίο "Έργα ασκητικά" του αββά Δωροθέου. Αυτού του σπουδαίου αγίου που τόσες γενιές μοναχών αλλά και καθημερινών ανθρώπων έχει βοηθήσει με τα ένθεα λόγια του. Έπεσα, λοιπόν, πάνω στο απόσπασμα που μιλάει για τη δύναμη της συγχωρητικότητας και της ταπεινοφροσύνης. Σας το παραθέτω με φωτογραφία [δυστυχώς δε μπόρεσα να την γείρω προς τα αριστερά, οπότε...αυτοσχεδιάστε :) ]

υγ: Το βιβλίο αξίζει να το αγοράσετε! Είναι των εκδόσεων Ετοιμασία.

Με τη ματιά της αγάπης

Αν είχαμε αγάπη και συμπαθούσαμε και πονούσαμε τον πλησίον μας, δε θα είχαμε το νου μας στα ελαττώματα του πλησίον. (...) Και εμείς οι ίδιοι, αν είχαμε αγάπη, αυτή η αγάπη θα σκέπαζε κάθε σφάλμα, όπως ακριβώς έκαναν και οι άγιοι όταν έβλεπαν τα ελαττώματα των ανθρώπων. Γιατί μήπως είναι τυφλοί οι άγιοι και δε βλέπουν τα αμαρτήματα; Και ποιος μισεί τόσο πολύ την αμαρτία όσο οι άγιοι;  Και όμως δε μισούν εκείνον που αμαρτάνει ούτε τον κατακρίνουν ούτε τον αποστρέφονται, αλλά υποφέρουν μαζί του, τον συμβουλεύουν, τον παρηγορούν, τον γιατρεύουν σαν άρρωστο μέλος του σώματός τους. Κάνουν τα πάντα για να τον σώσουν (...).

Και όπως η μητέρα που έχει άσχημο παιδί δεν το σιχαίνεται ούτε το αποφεύγει, αλλά μ'ευχαρίστηση το στολίζει και κάνει ό,τι μπορεί για να τ'ομορφύνει, έτσι πάντα σκεπάζουν, στολίζουν, φροντίζουν ,ώστε και αυτόν που αμαρτάνει να διορθώσουν, την κατάλληλη στιγμή, και να μην αφήσουν να πάθει και κανένας άλλος κακό εξαιτίας του, αλλά και οι ίδιοι να προκόψουν περισσότερο στην αγάπη του Χριστού.

απόσπασμα απ'το βιβλίο "Αββά Δωροθέου -Έργα ασκητικά", εκδ. Ετοιμασία (C 2005)

υγ: Τη φωτογραφία τη βρήκα στο google. Είναι ο π.Γαλακτίων της Σιμωνόπετρας. Γεμάτος αγάπη, πάντα χαμογελαστός και με λόγο παρηγορητικό.
υγ2: Συγχωρέστε με που δεν απάντησα στα σχόλιά σας αυτές τις μέρες... Ελπίζω σήμερα-αύριο να τα καταφέρω :)

Με τη ματιά της αγάπης (μέρος Β')

Τι έκανε ο αββάς  Αμμωνάς όταν ήλθαν εκείνοι οι αδερφοί ταραγμένοι και του είπαν: "Έλα να δεις γέροντα ότι βρίσκεται μια γυναίκα στο κελλί αυτού εδώ του αδερφού"; Πόση μεγάλη ευσπλαγχνία έδειξε! Πόση αγάπη είχε η αγία εκείνη ψυχή! Επειδή, βέβαια, κατάλαβε ότι ο αδερφός έκρυψε τη γυναίκα κάτω από το πιθάρι, πήγε και κάθισε πάνω από αυτό και τους είπε να ψάξουν σ'όλο το κελλί. Και, αφού δεν την βρήκαν, τους λέει: "Ο Θεός να σας συγχωρέσει". 

Και τους ντρόπιασε και τους βοήθησε να μην πιστεύουν εύκολα κατηγορίες για τον πλησίον. Και επιπλέον συνέτισε κι εκείνον, επειδή όχι μόνο κάλυψε, μετά τον Θεό, την αμαρτία του αδερφού, αλλά κι επειδή τον διόρθωσε, μόλις βρήκε την κατάλληλη ευκαιρία. Γιατί μόνο που του κράτησε το χέρι, αφού έβγαλε όλους τους άλλους έξω, και του είπε: "Φρόντισε για την ψυχή σου, αδερφέ μου", αμέσως ντράπηκε, ήρθε σε συναίσθηση και κατανύχτηκε ο αδερφός. Αμέσως επέδρασε στην ψυχή του η φιλανθρωπία και η συμπάθεια του γέροντα.

απόσπασμα από το βιβλίο "αββά Δωροθέου -Έργα ασκητικά", εκδ. Ετοιμασία (C 2005)

υγ: Καλό μήνα!!

Του αββά Δωροθέου

Όσοι, όμως, θέλουν να σωθούν δεν προσέχουν καθόλου τα ελαττώματα του πλησίον*, αλλά προσέχουν πάντοτε τις δικές τους αδυναμίες και έτσι προκόβουν. Σαν εκείνον που είδε τον αδελφό του να αμαρτάνει και στενάζοντας βαθιά είπε: "Αλλοίμονό μου, γιατί σήμερα πέφτει αυτός, οπωσδήποτε αύριο θα πέσω εγώ". 

Βλέπεις με ποιον τρόπο επιδιώκει τη σωτηρία του, πώς προετοιμάζει την ψυχή του; Γιατί λέγοντας "οπωσδήποτε θα αμαρτήσω κι εγώ αύριο", έδωσε την ευκαιρία στον εαυτό του να ανησυχήσει και να φροντίσει για τις αμαρτίες που επρόκειτο δήθεν να κάνει. Και μ'αυτό τον τρόπο ξέφυγε την κατάκριση του πλησίον. Και δεν αρκέστηκε μέχρις εδώ, αλλά κατέβασε τον εαυτό του χαμηλότερα από αυτόν που αμάρτησε λέγοντας: "Και αυτός μεν μετανοεί για την αμαρτία του, εγώ όμως δεν είναι σίγουρο ότι θα μετανοήσω, δεν είναι σίγουρο ότι θα τα καταφέρω, δεν είναι σίγουρο ότι θα έχω τη δύναμη να μετανοήσω".

* σσ δική μας: Παρατηρήσατε; Λέει "πλησίον". Όχι "άλλων" ή "ανθρώπων". Μια θετική ερμηνεία/θεώρηση, αγαπητική...

απ'το βιβλίο "Αββά Δωροθέου -Έργα ασκητικά", εκδ. Ετοιμασία (C 2005)

Για τη συνείδηση

(...) Ας φροντίσουμε λοιπόν, αδερφοί μου, μα φυλάμε τη συνείδησή μας, όσο ακόμα βρισκόμαστε σε αυτόν τον κόσμο, χωρίς να την προκαλούμε να μας ελέγξει για κάποιο πράγμα, χωρίς να την καταπατούμε σε τίποτα απολύτως ούτε και στο ελάχιστο. Γιατί ξέρετε καλά ότι από τα μικρά αυτά και ασήμαντα, φτάνουμε να καταφρονούμε και τα μεγάλα. 

Γιατί όταν αρχίσει να λέει κανείς: "Τι σημασία έχει αν πω αυτό τον λόγο; Τι σημασία έχει αν φάω λιγάκι; Τι σημασία έχει αν δώσω προσοχή σ'αυτό εδώ το πράγμα;". Από το "τι σημασία έχει αυτό και τι σημασία έχει εκείνο", αποκτάει κανείς κακή και διεστραμμένη διάθεση και αρχίζει να καταφρονεί και τα μεγάλα και βαρύτερα και να καταπατά την ίδια τη συνείδησή του. Και έτσι προχωρώντας σιγά-σιγά κινδυνεύει να πέσει και σε τέλεια αναισθησία.

απόσπασμα απ'το βιβλίο του αββά Δωροθέου "Έργα ασκητικά", εκδ. Ετοιμασία

Είμαστε όλοι μαζί!

Ας αποκτήσουμε λοιπόν κι εμείς αγάπη, ας αποκτήσουμε ευσπλαγχνία για τον πλησίον. Και έτσι θ'αποφεύγουμε να καταλαλούμε, να κατακρίνουμε, να εξουδενώνουμε τους άλλους. Ας βοηθήσουμε ο ένας τον άλλον σα να είμαστε μέλη του ίδιου σώματος. Ποιος είναι εκείνος που, επειδή έχει μια πληγή στο χέρι του ή στο πόδι του ή σε κάποιο άλλο μέλος του σώματός του, σιχαίνεται τον εαυτό του (...); Και με λίγα λόγια δεν κάνει ό,τι καλύτερο μπορεί για να το γιατρέψει; 

Έτσι έχουμε κι εμείς χρέος να υποφέρουμε με όσους υποφέρουν, να τους συμπαραστεκόμαστε όσο μπορούμε - κι εμείς οι ίδιοι και με τη βοήθεια άλλων πιο δυνατών στην πνευματική ζωή- και να επινοούμε και να μεταχειριζόμαστε όλα τα μέσα, για να βοηθήσουμε και τους εαυτούς μας και τους αδερφούς μας. 

Γιατί είμαστε ο ένας μέλος του άλλου, όπως λέει ο απ.Παύλος. Και αφού "είμαστε όλοι ένα σώμα, και καθένας μέλος του άλλου, τότε αν υποφέρει ένα μέλος υποφέρουν ταυτόχρονα όλα".

απόσπασμα απ΄το βιβλίο "αββά Δωροθέου -Έργα ασκητικά", εκδ. Ετοιμασία (C 2005)

υγ: Η φωτογραφία είναι έργο του κ.Κων/νου Ξενόπουλου τον οποίο και ευχαριστώ θερμά!